جمعیت حضرت خدیجه سلام الله علیها

آشنایی با اصطلاحات کلیدی حمل و نقل برای افرادی که در زمینه تجارت بین‌المللی فعالیت می‌کنند، از اهمیت زیادی برخوردار است. در این صنعت پویا، واژه‌ها و اصطلاحات خاصی وجود دارند که برای افرادی که به طور مکرر محموله‌ها را از طریق راه‌های زمینی، هوایی یا دریایی ارسال و دریافت می‌کنند، آگاهی از آن‌ها ضروری است.

داشتن اطلاعات کامل درباره این اصطلاحات به بازرگانان کمک می‌کند تا بتوانند ارتباطات مؤثرتری با همکاران و مشتریان بین‌المللی خود برقرار کنند و در درک درخواست‌ها و نیازهای طرف مقابل با مشکل مواجه نشوند. درک صحیح این اصطلاحات باعث تسهیل فرآیند ترانزیت کالاها و ارائه راهکارهای مناسب در برابر چالش‌های موجود در حمل و نقل بین‌المللی می‌شود.

در زیر، به برخی از اصطلاحات متداول در این حوزه اشاره می‌شود:

۱. اصطلاحات حمل و نقل دریایی:

– بارنامه دریایی (Bill of Lading – B/L): سندی که توسط حمل‌کننده به فرستنده داده می‌شود و هم به عنوان رسید کالا و هم به عنوان سند مالکیت عمل می‌کند.

– بارانداز (Dock): مکانی که کشتی‌ها برای بارگیری و تخلیه محموله به آنجا می‌آیند.

– کانتینر (Container): جعبه‌های فلزی استاندارد برای حمل و نقل کالاها.

– فریت (Freight): هزینه حمل کالا به وسیله کشتی.

– کشتی باربری (Cargo Ship): کشتی‌هایی که برای حمل کالاها طراحی شده‌اند.

– لجستیک (Logistics): فرآیند برنامه‌ریزی، اجرا و مدیریت کارآمد جریان و ذخیره‌سازی کالاها از مبدأ تا مقصد.

۲. اصطلاحات حمل و نقل جاده‌ای:

– کامیون (Truck): وسیله نقلیه‌ای که برای حمل کالاها در جاده‌ها استفاده می‌شود.

– تریلر (Trailer): واگن بدون موتور که توسط کامیون کشیده می‌شود.

– بارنامه (Waybill): سندی که جزئیات محموله و شرایط حمل را شامل می‌شود.

– تناژ (Tonnage): وزن کلی باری که یک وسیله نقلیه قادر به حمل آن است.

– بار فله (Bulk Cargo): محموله‌هایی که بدون بسته‌بندی خاص و به صورت فله حمل می‌شوند.

– کامیونت (Van): وسیله نقلیه‌ای کوچکتر از کامیون که برای حمل کالاهای سبک‌تر کاربرد دارد.

۳. اصطلاحات حمل و نقل هوایی:

– بارنامه هوایی (Air Waybill – AWB): سند حمل و نقل که توسط شرکت هواپیمایی صادر شده و مشخصات کالا و شرایط حمل را مشخص می‌کند.

– حمل‌ و نقل چندوجهی (Multimodal Transport): استفاده از چند روش حمل و نقل برای انتقال کالا از مبدأ به مقصد.

– چارتر (Charter): اجاره یک هواپیما یا کشتی برای یک سفر خاص.

– کنترل بار (Cargo Control): فرآیند نظارت بر بارها در حین حمل و نقل هوایی.

– فریت (Freight): هزینه حمل بار توسط هواپیما.

– کنترل ورود (Inbound Control): مدیریت و نظارت بر بارها در زمان ورود به فرودگاه مقصد.

۴. اصطلاحات حمل و نقل ریلی:

– واگن باربری (Freight Wagon): واگن‌هایی که برای حمل کالاها در قطار استفاده می‌شوند.

– بارنامه ریلی (Railway Bill): سند حمل و نقل که توسط شرکت راه‌آهن صادر می‌شود و شامل جزئیات بار و شرایط حمل است.

– کنترل بار (Cargo Control): فرآیند نظارت بر بارها در طول حمل و نقل ریلی.

– ترمینال باربری (Freight Terminal): محلی که بارها در آن بارگیری یا تخلیه می‌شوند.

– راه‌آهن (Railway): مسیرهایی که مخصوص حرکت قطارها طراحی شده‌اند.

– خط سیر (Routing): برنامه حرکت قطار از مبدأ به مقصد.

۵. اصطلاحات عمومی در حمل و نقل:

– دوره حمل (Transit Time): زمان مورد نیاز برای رسیدن کالا از مبدأ به مقصد.

– بیمه حمل و نقل (Cargo Insurance): پوشش بیمه‌ای برای کالاها در زمان حمل و نقل.

– حمل‌ و نقل داخلی (Domestic Transport): حمل کالاها در داخل یک کشور.

– حمل‌ و نقل بین‌المللی (International Transport): حمل کالاها بین کشورهای مختلف.

– بسته‌بندی (Packaging): فرآیند بسته‌بندی کالاها برای حمل و نقل ایمن.

– حمل‌ و نقل ترکیبی (Intermodal Transport): استفاده از چندین روش حمل و نقل (مانند جاده‌ای، ریلی و دریایی) در طول یک سفر.

این اصطلاحات می‌توانند به درک بهتر فرآیندها و عملیات‌های مختلف در صنعت حمل و نقل کمک کنند.

انواع اصطلاحات حمل و نقل

فرآیند حمل و نقل کالا به چهار روش اصلی شامل حمل و نقل هوایی، دریایی، ریلی و جاده‌ای انجام می‌شود. هر یک از این شیوه‌ها دارای مفاهیم و اصطلاحات تخصصی خود هستند. در این بین، حمل و نقل زمینی و دریایی به دلیل استفاده گسترده‌تر، به ویژه در سطح بین‌المللی، از اهمیت بیشتری برخوردارند.

اگر قصد دارید حمل و نقل بین‌المللی را در صنایع مختلف انجام دهید، آشنایی با اصطلاحات کلیدی و واژه‌های مرتبط ضروری است. صنعت حمل و نقل کالا شامل مجموعه‌ای از اصطلاحات متنوع است که برخی از آن‌ها ممکن است پیچیده و برخی دیگر کاملاً عمومی باشند. هر متخصص در حوزه تدارکات باید آماده باشد تا با این اصطلاحات مواجه شود و بتواند انتخاب‌های دقیقی را در زمان مناسب برای حمل و نقل کالا انجام دهد و به رونق تجارت و کسب و کار خود کمک کند.

اصطلاحات حمل و نقل زمینی

– راهنامه: این سند به حمل و نقل کالا اشاره دارد و بر اساس آن، شرکت حمل‌کننده موظف است که با دریافت هزینه، محموله مورد نظر را از یک مکان به مکان دیگر انتقال دهد.

– ترخیصیه: سندی است که دریافت‌کننده محموله برای آزادسازی بار خود از گمرک به اداره گمرک ارائه می‌دهد و بر اساس قوانین مشخص شده تنظیم می‌شود.

– راننده تحت پوشش: به فردی اطلاق می‌شود که توانایی حمل بار به‌صورت زمینی و بین‌المللی را دارد و فعالیت‌های او تحت نظارت یک شرکت خاص و مطابق با قوانین بین‌المللی انجام می‌شود.

– افزونه حمل و نقل پیشرفته: افزونه‌ای برای مدیریت فرآیند ارسال مرسولات فروشگاه‌های آنلاین است که به‌ویژه برای حمل و نقل داخلی کالاها استفاده می‌شود.

اصطلاحات حمل و نقل دریایی

حمل و نقل دریایی یکی از رایج‌ترین و موثرترین روش‌ها برای جابجایی محموله‌ها، به‌ویژه بین کشورها است. برای آشنایی با اصطلاحات مرتبط با این روش، به برخی از مهم‌ترین آن‌ها اشاره می‌شود:

– لنگرگاه (Anchorage): زمانی که کشتی در بندر لنگر می‌اندازد و باید هزینه‌های مربوط به آن را پرداخت کند.

– بارج (Barge): قایق بزرگی با کف مسطح که برای حمل بار از بندر به آبراه‌های کم عمق استفاده می‌شود.

– اسکله (Berth): مکانی در بندر که برای پهلوگیری کشتی‌ها و بارگیری و تخلیه کالا طراحی شده است.

– کمیسر (Board of Commissioners): اعضای هیئت مدیره اداره بندری که پس از انتصاب، مدت‌زمان مشخصی در اداره گمرک خدمت می‌کنند.

– بولارد (Bollard): وسایل ایمنی که در اطراف خطوط کشتی به‌کار می‌روند تا از آسیب به کشتی و بارهای آن جلوگیری شود.

– بالکد (Bulkhead): سازه‌ای که برای جداسازی محموله‌ها یا محافظت از آن‌ها در برابر جابجایی به‌کار می‌رود.

اینکوترمز (Incoterms): این واژه به مجموعه‌ای از شرایط تجاری بین‌المللی اشاره دارد و از مخفف عبارات “International Commercial Terms” گرفته شده است. از این اصطلاح در زمان مذاکره بین دو طرف برای درک شرایط حمل و نقل استفاده می‌شود تا به توافقی مشترک در خصوص جزئیات حمل و نقل دست یابند. این شرایط پس از تعیین، توسط اتاق بازرگانی بین‌المللی منتشر می‌شوند.

تغییر مقصد (COD): این اصطلاح زمانی به کار می‌رود که شما در میانه مسیر متوجه می‌شوید که باید مقصد کالای خود را تغییر دهید. در این حالت، بسته به نوع روش حمل و نقل، لازم است اقداماتی برای تغییر مسیر انجام دهید.

بازداشت (DT): این واژه زمانی استفاده می‌شود که باید هزینه‌ای به عنوان جریمه کالا پرداخت کنید. این هزینه زمانی اعمال می‌شود که کانتینر حاوی محموله‌های وارداتی خود را دریافت کرده‌اید اما نتوانسته‌اید آن را در زمان مقرر به خطوط حمل و نقل بازگردانید. بر اساس قوانین بین‌المللی، باید به ازای هر روز اضافی که از زمان مقرر گذشته، هزینه بازداشت کانتینر را پرداخت کنید.

بارنامه (Bill of Lading): یکی از اساسی‌ترین و کاربردی‌ترین اسناد در حوزه حمل و نقل، بارنامه است. این سند قانونی در تمامی شرایط و برای هر میزان باری لازم است. بارنامه بر اساس جزئیات محموله، از جمله نوع کالا، مقدار آن، نوع بار و مقصد، تنظیم می‌شود و به عنوان سند رسید و حمل کالا به کار می‌رود.

بار کمتر از کانتینر (LCL): این اصطلاح که مخفف عبارت Less than Container Load است، به شرایطی اشاره دارد که محموله شما برای پرکردن یک کانتینر کافی نیست. در این حالت، شما باید کالا را با دیگر محموله‌ها در یک کانتینر بارگذاری کنید تا ظرفیت آن تکمیل شود. این روش به ویژه برای کسب‌وکارهای کوچک که حجم کمی از کالا را ارسال می‌کنند، مفید است و به آن‌ها کمک می‌کند تا هزینه کمتری را برای حمل بار پرداخت کنند. معمولاً نرخ این روش پایین‌تر از دیگر شیوه‌های حمل است.

اصطلاحات حمل و نقل هوایی کالا

– Agent: نماینده‌ای که به عنوان واسط بین خریدار و فروشنده عمل می‌کند و مسئولیت خرید کالا برای طرف دیگر معامله را دارد.

– Air Waybill: سندی که توسط فرستنده یا نماینده قانونی ثبت می‌شود و به عنوان مدرک قرارداد بین فرستنده و شرکت هواپیمایی عمل می‌کند.

– Aircraft on the Ground: به قطعات و تجهیزاتی اشاره دارد که برای آماده‌سازی یک هواپیما مورد نیاز است.

– Booking: تقسیم ظرفیت یا وزن کالا قبل از ارسال توسط هواپیما.

– Cargo: به هر باری که توسط یک هواپیما منتقل می‌شود، اطلاق می‌گردد.

– Dangerous Goods: اقلام و مایعاتی که ممکن است به سلامتی، امنیت یا دارایی دیگران آسیب برسانند هنگام حمل و نقل هوایی.

– Description of Goods: توصیف ساده‌ای از نوع کالاها به گونه‌ای که برای سیستم‌های بانکی، گمرک و آمار کافی باشد.

– Destination: آخرین محل توقف کالا طبق قرارداد حمل و نقل هوایی.

– Export Permit: سند دولتی که اجازه صادرات کالاهای مشخص به کشورهای خاص را صادر می‌کند.

– Flight Number: شماره شناسایی یک پرواز.

– Gross Weight: وزن کل یک محموله، کانتینر و مواد بسته‌بندی آن.

– Health Certificate: سندی که توسط دامپزشک برای تأیید سلامت حیواناتی که قرار است ارسال شوند، صادر می‌شود.

– Import Permit: مجوزی که توسط برخی دولت‌ها برای واردات کالا به آن‌ها صادر می‌شود.

– Interline Carriage: انتقال یک محموله با استفاده از دو یا چند هواپیما در مسیرهای مشخص.

– Kyoto Convention: توافقی بین‌المللی برای تسهیل و هماهنگ‌سازی فرآیندهای گمرکی.

– Net Weight: وزن واقعی یک محموله که به بسته‌بندی آن مربوط نمی‌شود.

– Origin: نقطه شروع حمل و نقل کالا.

– Receiving Carrier: وسیله‌ای که بار را از فرستنده تحویل می‌گیرد.

– Routing: مسیری که یک باربر هوایی باید برای رسیدن به مقصد دنبال کند.

– Shipper: شخصی که ترتیب ارسال بار را می‌دهد و به عنوان «فرستنده» شناخته می‌شود.

– Special Instructions: دستورالعمل‌های مربوط به نحوه پردازش و تحویل یک بار.

– Tariff: نرخ‌ها، حق‌الزحمه‌ها و قواعد مرتبط با یک حمل‌کننده.

– Transfer: جابجایی بار از یک حمل‌کننده به حمل‌کننده دیگر مطابق با ترنسفر مانیفست.

– Transshipment: خالی کردن بار از یک پرواز و بارگذاری آن در پرواز دیگر.

– Transit: توقف مشخصی در مسیر که در آن بار مورد بررسی قرار می‌گیرد.

– Valuable Cargo: بار با ارزش بالا که نیاز به رعایت نکات و مراقبت‌های خاص برای حمل آن دارد.

– Cargo Accounts Settlement System: یک سیستم حسابداری و ذخیره‌سازی حساب‌ها بین خطوط حمل و نقل بین‌المللی کالا.

– Cargo Declaration: اطلاعاتی که پیش از رسیدن یک بار به گمرک توسط کارگو تهیه شده و شامل مشخصات بار و کالا است.

– Cargo Manifest: سندی که مقدار بار در آن مشخص شده و معمولاً در ورودی و خروجی گمرک مورد بررسی قرار می‌گیرد.

– Carriage: به معنای انتقال بار به گمرک.

– Carrier: وسیله‌ای که حمل و نقل از طریق آن انجام می‌شود.

– Certificate of Origin: سندی که مشخص می‌کند منبع کالا کدام کشور است و برخی کشورها برای ورود کالا به آن‌ها، این سند را الزامی می‌دانند.

– Commercial Invoice: این اصطلاح به سندی اشاره دارد که توسط فرستنده صادر می‌شود و ارزش کالاهای ارسال‌شده را مشخص می‌کند. این سند برای تمام محموله‌ها در حوزه بین‌المللی الزامی است و نقش حیاتی در فرآیند حمل و نقل بین‌المللی ایفا می‌کند.

– Consignee: به فردی که نامش در بارنامه قید شده و باید کالاها به او تحویل داده شوند، «گیرنده» یا Consignee گفته می‌شود.

– Customs: اداره گمرک دولتی است که وظیفه بررسی قوانین گمرکی و مالیاتی مربوط به کالاها را بر عهده دارد.

– Customs Broker: به فردی که در زمینه ترخیص کالا از گمرک تخصص دارد و معمولاً به عنوان ترخیص‌کار شناخته می‌شود.

اصطلاحات عمومی حمل و نقل

نماینده (Agent): در زمینه تجارت و لجستیک بین‌المللی، نماینده به فردی گفته می‌شود که با اختیارات مشخص، به نمایندگی از یک شخص یا شرکت خاص برای تجارت کالا اقدام می‌کند.

بار محور (Axle Load): این اصطلاح به میزان مشخصی از وزن محوری که در حین حمل و نقل بر روی بزرگراه‌ها ایجاد می‌شود، اشاره دارد.

ارسال کور (Blind Shipment): اصطلاحی که زمانی به کار می‌رود که فرستنده و گیرنده اطلاعات کافی از یکدیگر ندارند و بارنامه جزئیات شخص ثالث را به آن‌ها منتقل می‌کند.

مجوز کارگزاری (Brokerage LicenseL): این مجوز سندی است که شامل انجام مراحل مختلف حمل و نقل کالا می‌شود و معمولاً در دست کارگزار قرار دارد.

نکات پایانی

– FOB (Free on Board): این اصطلاح به این معنی است که مسئولیت کالا تا زمان بارگیری بر روی کشتی با فروشنده است و پس از آن به خریدار منتقل می‌شود.

– CIF (Cost, Insurance, and Freight): به معنای این است که فروشنده تمامی هزینه‌های حمل، بیمه و باربری را تا مقصد خریدار پرداخت می‌کند.

– Bill of Lading: بارنامه سندی است که جزئیات محموله و شرایط حمل و نقل آن را مشخص کرده و به عنوان رسید برای تحویل کالا عمل می‌کند.

– ETA (Estimated Time of Arrival): این اصطلاح زمان تقریبی رسیدن محموله به مقصد را نشان می‌دهد.

– Demurrage: هزینه‌ای است که در صورت تاخیر در تخلیه یا بارگیری کشتی بیش از زمان مقرر، از سوی حمل‌کننده دریافت می‌شود.

– Freight Forwarder: به فرد یا شرکتی اطلاق می‌شود که مسئولیت سازماندهی حمل و نقل محموله‌ها را بر عهده دارد و در واقع بین مشتری و حمل‌کننده هماهنگی می‌کند.